Bülent BİRİCİK

Her ne kadar Twitter alternatif bir haber kaynağı olarak görünse de, bu kaynaktan elde edilecek bilgilerin titiz bir analiz sürecine tabi tutulması da bir zorunluluk olarak karşımıza çıkıyor.

Bilgilerin ve haberlerin analiz sürecinde özellikle bilgiyi veren kaynağın sorgulanması öncelik taşıyor. Zira haber kaynağının güvenilirliği, bilginin doğru veya yanlış olduğunun tespitinde önemli bir kriter oluşturuyor.

Peki, kimler Twitter kullanıyor?
Kullanıcılar arasında öylesine uçurum var ki, bu uçurum bazen kuzey ile güney gibi, siyah ile beyaz gibi keskinleşebiliyor.
Haber alabilmek amacıyla takip edilen hesapların başında medya kuruluşları geliyor. Bu kuruluşları, tespitlerine değer verilen kişisel hesaplar takip ediyor. Örneğin; siyasetçiler, gazeteciler, güvenlik uzmanları, ekonomi uzmanları, dış politikacılar gibi…

Bu Twitter’ın görünen yüzü…
Bir de karanlık yüzü var ki, “illegalite” tanımının sınırlarını zorluyorlar.
Twitter’ın karanlık yüzünü temsil edenlerin başında kuşkusuz troller geliyor.
Belli odaklar tarafından yönlendirilen bu hesaplar gerçek kimliklerini gizleyerek karşı tarafa saldırıyorlar. Amaçları ise dezenformasyon, manipülasyon ve algı yönetimi yaparak takipçileri kendi düşündükleri çizgiye sevk etmek.

Kirli bilgilerin bu denli ortalığa saçıldığı bir ortamda doğru bilgiye ulaşmak ise bir hayli güçleşiyor. İşte bu nedenle takipçilere, çeşitli kaynaklardan bilgi temin etmek, bu bilgileri teyit etmek ve bu bilgiler ışığında bir analiz yaparak neyin doğru neyin yanlış olduğu kanaatine varmak gibi zor bir görev düşüyor.

Ana akım medyadan ümidini kesen kesim, burada iktidara yakın, muhalif ve alternatif medya kanallarının tamamını takip etme şansını bulabiliyor. Bilgilenmek için ana akım medya dışında farklı kanalları tercih eden kitle ise çoğunlukla beyaz yakalılardan oluşuyor. Kimi takip edeceklerini, hangi kaynakların doğru bilgi aktardığını bilen bir kitle… Bu kitle kurumsal hesaplar üzerinden habere ulaşırken, kanaat önderi pozisyonundaki kişisel hesaplardan da ilgili haberin yorumlarını almayı tercih ediyor. Böylece bu teyitli bilgiler, kişilerin hafızasında bir fikre dönüşüyor.

Twitter kullanıcıları trending topic’ler aracılığı ile gündemdeki popüler konulara hakim olma şansını da yakalayabiliyor. Gündemin en önemli konularını okuyarak belli bir kanaat sahibi olan kişiler, böylece o konu hakkındaki fikirlerini takipçileriyle paylaşabiliyor ya da benimsediği fikirleri paylaşanları retweet ediyor.

Twitter’ı ilgi çekici kılan bir başka özellik ise kuşkusuz az sayıda da olsa yurttaş gazeteciliği örneklerine rastlanılması… Yurttaş gazeteciliği yapan amatör ya da profesyonel hesaplar, haber daha ulusal medyaya düşmeden olay yerinden yapılan paylaşımlarla hızlı bilgilendirme yapıyorlar.

Twitter’ı diğer sosyal medya platformlarından ayıran temel özellik ise karakter sınırlamasına sahip olmasında yatıyor. Günümüz insanı uzun uzun yazılara, derin analizlere fazlaca vakit ayıramadığından, 280 karakterden oluşan mesajlarla da olsa olaylarla ilgili bir kanaate varabiliyor. Bu da gereksiz zaman kaybının önüne geçiyor.

Kullanıcı profili bakımından Facebook’un özellikle ülkemizde aile ve eş, dost eksenli bir platform olması, Instagram’ın ise görsel ağırlıklı olup daha çok genç kesime hitap etmesi, Twitter’ı haber kaynağı almak anlamında bir adım daha öne taşıyor.

Aslında Twitter için “olağanüstü dönemlerin haber kaynağı” desek hiç de yanlış olmaz. Twitter’ın var olduğu dönemlerde yaşadığımız birçok olağanüstü olay, bu sosyal medya platformunu haber kaynağı olarak günlük pratiğimize sokmuştu. Bunu en net haliyle seçimlerde, Gezi olaylarında, 15 Temmuz darbe girişimi sırasında ve 17-25 Aralık sürecinde görmüştük.

Twitter’ın önemi son olarak 31 Mart seçimlerinde bir kez daha anlaşıldı. Seçim akşamı ana akım medyanın asıl işi olan habercilik görevini akamete uğratması, Twitter’ın varlığına bir kez daha önem kattı.

Sonuç olarak, bilgilerin ve görsellerin viral olarak yayılmasına imkân veren Twitter, doğru kaynakların takibi ve buralardan elde edilen bilgilerin iyi analiz edilmesi ile ana akım medyaya alternatif olabilir. Bunu yapmadığımız takdirde ise bilgi kirliliği içerisinde kaybolmaya mahkûm olabiliriz.