26.10.2022 / 15:15

Halef R.  VAYIS

Enformasyon denetimi ile dünya aynılaşıyor…

Medya profesyonelleri ve teknoloji, kurulu düzenin haberler ve enformasyon üzerindeki denetimini kolaylaştırdı. Kitle iletişim araçları ve enformasyon denetimi yoluyla, artık dünya hızla aynılaşıyor.

 

Toplumu “haber teknolojisi” aracılığıyla manipüle etmek, haber profesyonellerinin iyi bildiği iştir.

Bir haberi resimli ya da resimsiz sunmak...

Maksatlı sıfatlar kullanmak...

Habere ayrılan alanın büyüklüğü ve yeri...

TV’lerde her habere ayrılan süre…

Bunlar ve daha birçok ayrıntı, bizim bir haberi nasıl algılayacağımızı etkiler. Algılarımıza göre de yönleniriz.

İnsanları bu manipülasyon yöntemlerinden koruyacak önlem nerdeyse yoktur. Ve bu yöntemler gizli değildir. Ancak manipülasyon yöntemlerinden haberdar edilsek bile, bu bilgi de büyük olasılıkla, aynı hızla verilen tüm öteki haberlerle birlikte unutulup gidecektir.

Bir başka teknolojik gelişme ise haberlerin giderek yazılı olmaktan çok, görsel ve işitsel yöntemlerle iletilmesi. Dijital gazetelerin devreye girmesi ve günbegün etkisini çoğaltması, basılı gazetenin güncel haber aracı olarak ortadan kalkması ihtimalini doğurdu.

Yeni teknoloji, her an değiştirilip tazelenme yoluyla haberlere hız veriyor. Haberler birbiri ardına uçup gidiyor, çünkü vakit nakittir…

Gündüz Vassaf’ın 1986 yılında medyaya dair yaptığı benzer saptamalar, artık bugün ortalama vatandaş tarafından rahatlıkla fark edilir oldu.

 

Dayatılan; besin maddelerini, giysileri, eğlence türlerini ve düşünce kalıplarını, edilgen bir biçimde kabul ediyoruz…

Matbaa, kitle haberleşmesinin başlangıcını oluşturdu. Bu sayede, kamuya ulaşan enformasyonun standardize edilmesinin yanı sıra; yöneticilerin, enformasyonun kaynağını denetleyerek içeriğini belirlemelerine fırsat doğdu.

Baskı teknolojisi, daha fazla insanın daha çok haber almasına imkan tanırken, öte yandan sansür ve denetleme araçlarını da sağlamış oldu.

Baskı makinelerinden önce haberler, dilden dile dolaşırdı. Bir bakıma insan sayısı kadar gazete ve gazeteci vardı. Olaya tanık olanların anlattıkları ve tepkileri, insanların kolektif enformasyon kaynağı oluyordu. Haberler, gerçekten insanlar tarafından, insanlar için veriliyordu.

Medya uzmanları ve teknoloji, kurulu düzenin haberler ve enformasyon üzerindeki denetimini kolaylaştırdı. Kitle iletişim araçları ve enformasyon denetimi yoluyla, artık dünya hızla tekdüzeleşiyor ve aynılaşıyor.

Diller, kültürler, besin maddeleri, giysiler, eğlence türleri, düşünce kalıpları, yerlerini tekil güçlere bırakıyor, bizler de onları edilgen bir biçimde kabul ediyoruz.

 

Aradığımız doğrular, aslında kendi duymak istediklerimiz…

Yazmak, kaydetmek ve yazdıklarımız üzerine düşünmek önemli. Bilgi ve haber selinin tutsaklığından, ancak kendi haber ve düşüncelerimizi yazmakla, paylaşmakla kurtulabiliriz.

Bu bize, yalnızca olup bitenler üzerinde düşünme olanağını sağlamayacak, aynı zamanda, gelecek kuşaklara bizler tarafından hazırlanmış bir açıklama niteliği taşıyacak…

Sosyal medyanın da sağladığı imkanlarla, biliyoruz ki, bugünlerde “vatandaş gazeteciliği” önemli ve etkili…

Ancak bu mecradaki manipülasyon, geleneksel medyadan daha az değil...

Ve daha önemlisi…

Aradığımız doğrular, aslında kendi duymak istediklerimiz…

 

twitter.com/halefrvayis

 
YORUMLAR

Yazarın Diğer Yazıları

>> Medyada gündem belirleme… - 17.04.2024
>> Gerçekliği görme yeteneğini yitiriyor muyuz? - 03.04.2024
>> Milyonlarca sinek yanılıyor olamaz… - 27.03.2024
>> Çalıştıkça fakirleşmek (working poor)… - 20.03.2024
>> 2050 yılına gelindiğinde… - 13.03.2024
Medyaloji Yazarları
Halef R.  VAYIS Neslihan KABAOĞLU Meltem AŞCİ Hüseyin MOVİT
Medyada gündem belirleme…
Tüm Yazarlar