“İşletmeci olarak vizyon sahibi olabilirsiniz ama hayalperest olamazsınız...”
“İnsan hayatında hiçbir şey Meninas tablosu kadar belirgin ve net değildir. İş hayatı ise gerçekleri size Picasso'nun resimlerindeki gibi şekil değiştirmiş olarak gösterir…”
ODTÜ İşletme Fakültesi'nin Stratejik Yönetim dersinde hoca, tek soruluk bir sınav yapmaya karar verir. Tam da dersin adının hakkını vererek tahtaya "what is risk?" yazar.
Bütün öğrenciler canhıraş bir şekilde kağıtlarını doldurmaya çalışırlarken, içlerinden bir tanesi boş sınav kağıdına sadece "this is risk" yazar.
Tahmin ettiğiniz gibi bu zeka dolu cevaptan sonra, sınavdan bir tek bu öğrenci, en yüksek puanla geçer not alır.
Daha sonraki sınavda aynı hoca aynı soruyu aynı sınıfa yine sorar. Bir önceki sınavdan yüksek puan alan kahraman(!) öğrenci, yine aynı cevabı verir. Fakat bu sefer, onun dışında herkes sınavdan geçer.
Şaşkın bir şekilde hocaya bunun sebebini soran öğrenci, hocanın verdiği cevapla sarsılır: "Aynı koşullar altında aynı riski iki kere alan aptaldır."
ODTÜ öğrencilerinin hayatları boyunca unutamayacağı hocalarından biridir Prof. Dr. Muhan Soysal. Farklı ders anlatım üslubu ve esprileri ile öğrenciler için dersleri renklendiren Profesör, 31 Temmuz 1935’te dünyaya gelir.
Lisans eğitimi almak için girdiği ODTÜ’den İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanlığı’na kadar pek çok farklı alanda çalışan Prof. Dr. Soysal, daha yaşarken fakülte bünyesinde yine kendi adını taşıyan Prof. Dr. Muhan Soysal Kütüphanesi’ni açar.
Muhan Hoca’nın Strateji Yönetimi dersinin ilk saati, öğretim üyelerinin bile katılımıyla geçer, ki her senesi ayrı ilginçtir.
Derslerinden birinden bir anekdot…
Muhan Soysal, tepegöze bir Picasso resmi koyar. Herkes bakar bakar ama tarzı zaten kübik olan sürrealist resimde, sanatla fazla ilgilenmeyenlerin anlayabileceği çok az şey vardır.
Bozuk perspektifli bir oda, sarı uzun saçlı yaratığa benzeyen bir şey…
Etrafında başka yaratıklar, yerde yine bir yaratık ve arkadaki şekli bozuk içi parlak dikdörtgenin içinde başka bir şeyler daha.
5-10 dakika hiç birşey söylemeden sınıfı izleyen hoca, birazdan Picasso'nun resmini alıp yerine Diego Velazquez'in Meninas tablosunu (Las Meninas) koyar.
Bu resimde sandalyenin üzerinde oturan sarı uzun saçlı bir aristokrat kızının etrafındaki dadıları onun saçını tararken, yerde köpeği yatmaktadır. Ve babası arkasından ışık sızan kapıdan kızını izlemektedir. Ancak ikinci resmi görünce, Picasso'nun resmindeki öğelerin ne olduğunu ve bu resmin Velazquez'in tablosuna gönderme olarak yapılmış olduğunu fark eder tüm sınıf…
Ve Muhan Soysal unutulmayacak dersini verir:
“Hayatta hiçbir şey Meninas resmi kadar belirgin ve net değildir. İş hayatı, gerçekleri size Picasso'nun resmindeki gibi şekil değiştirmiş olarak gösterir. Picasso'nun resmine bakıp, Meninas tablosunu görebilenleriniz başarılı olacak, diğerleri kübik şekillere bakıp yanlış anlamlar çıkarmaktan gerçekleri hiç göremeyecek."
Muhan Hoca mükemmel bir ‘içindekiler sayfası’ veya daha güncel bir terimle bir ‘arama motoru’ gibiydi. Muhan Hoca’ya yakıştırılmamış belki tek şey ‘Klasik Üniversite Hoca’lığıdır.”
Prof. Dr. Muhan Soysal’dan alıntılar…
* Sınavda ne çıkacak diye soruyorsunuz? Boks maçına çıkarken rakibe nasıl vuracağı mı sorulur?
* İşletmeci olarak vizyon sahibi olabilirsiniz ama hayalperest olamazsınız.
* Para kazanılırken değil, harcanırken zengin olunur.
* Ben kimseyi bırakmam. Siz kesinlikle kendiniz kalırsınız. (ilk dersinde)
* Ticaret yaparken kendini, İş yaparken torununu, Devlet yönetirken torununun torununu düşüneceksin.
* Büyük düşünün çocuklar. Azıcık aşım ağrısız başım demek yok. Aşınız çok olacak, başınız kel olacak.
* Hayalleriniz paranızdan çok olduğu sürece ve paranız hayallerinize yetmiyorsa gençsiniz.
Muhan hoca 2006 yılında aramızdan ayrıldı. Onun verdiği derslerle ilgili anlatılan efsaneler ise hala yaşamakta...
