iletişim dünyasının referans gazetesi
Genç Medyacılara Yol Haritası (280-2)
Medyaloji yazarı ve Türkçe Gönüllüleri- Dil İzleme Grubu Kurucu Başkanı / Eleştirmen Hüseyin Movit, medyada dilin hatalı kullanımı ile ilgili hataları sizlerle buluşturmaya devam ediyor.İŞTE AŞIRMANIN KANITI
Rahmetli Hasan Celal Güzel, Radikal gazetesinde, 5 Ekim 2008'de Dil Yâresi başlığıyla bir yazı yazmış:
"Sevgili okuyucular, geçen hafta Dil Bayramı'nın 76. yılını kutladık. Bu münasebetle, bu bayram hafta
sonunda sizi birazcık tebessüm ettirebilmek için 20 Nisan 2003 tarihli, 'Dil Yâresi' başlıklı yazımı
yeniden yayımlıyorum.(http://www.radikal.com.tr/yazarlar/hasan-celal-guzel/dil-yresi-901780/)"
Şu bizim Elazığlı aşırmacı Sırrı Er durur mu, hemen yazıyı kopyalayıp Facebook'a yapıştırıvermiş:
“DİL YARESİ”
İstanbul’da bir “cafe”de arkadaşımı bekliyorum Karşımda
bir “plaza” yükseliyor. Yanında da “showroom” uzanıyor.
Mağazaların ve şirketlerin isimleri, ya tamamen İngilizce veya
İngilizce-Türkçe karışımı garip bir dilde. Tiksiniyorum... Bulunduğum “cafe”ye gençler “takılıyor”... Yanımdaki masada “uçuk” kıyafetli bir çift genç “muhabbet” ediyorlar. Kız saçını pembeye boyamış: göbeği açık... O da ne? Göbeğinde bir halka takılı. Aynı halkadan oğlan da kulağına takmış; saçları dimdik ve jöleli. Oynaştalar...
Arif Nihat’ın dediği gibi, “Fatih’in İstanbul'u fethettiği yaşta”lar... “Fetih” mi dedim? Kendime kızıyorum... “Sen de kafayı savaşa taktın” diye söyleniyorum. Şimdi “savaşma, seviş” çağı...(https://www.facebook.com/konusmasanati/posts/439306516137004)
İstanbul’da bir “cafe”de arkadaşımı bekliyorum Karşımda
bir “plaza” yükseliyor. Yanında da “showroom” uzanıyor.
Mağazaların ve şirketlerin isimleri, ya tamamen İngilizce veya
İngilizce-Türkçe karışımı garip bir dilde. Tiksiniyorum... Bulunduğum “cafe”ye gençler “takılıyor”... Yanımdaki masada “uçuk” kıyafetli bir çift genç “muhabbet” ediyorlar. Kız saçını pembeye boyamış: göbeği açık... O da ne? Göbeğinde bir halka takılı. Aynı halkadan oğlan da kulağına takmış; saçları dimdik ve jöleli. Oynaştalar...
Arif Nihat’ın dediği gibi, “Fatih’in İstanbul'u fethettiği yaşta”lar... “Fetih” mi dedim? Kendime kızıyorum... “Sen de kafayı savaşa taktın” diye söyleniyorum. Şimdi “savaşma, seviş” çağı...(https://www.facebook.com/konusmasanati/posts/439306516137004)
Adamdaki cesarete bakın!
CÜMLE VURGUSUNDAKİ ABARTI
Diksiyon hocalığına soyunan Sırrı Er, cümle vurgusu kuralını uygularken kulak tırmalayacak sesler çıkarıyor:
1- ... sonuçlanmaktadıRR.
2- ... çıkamamaktadıRR.
3- ... kayıtlara geçmiştiRR.
4- ... kıymetlidiRR.
5- ... edendiRR.
6- ... yetiştirendiRR.
7- ... altındadıRR.
8- ... bırakıRR.
9- ... nediRR.
10- ... olacaktıRR
(TRT Radyo 1, 30.10.2014/11.00)
Zaten bize hırlayan* biri lâzımdı...
* (Hırıltıyla ses çıkarmak)
İŞKEMBEDEN ATAN BİR YAZAR
Fonetik nedir, fonoloji nedir, ses bilimi nedir, ses bilgisi nedir, yazım nedir?
Bütün bunların cevabını "uzman" yazar, iflah olmaz uzman aşırmacı Elazığlı Sırrı Er'den öğrenin. Tanıdıklarınıza da bu bilgileri aktarın(!)
Sahne sanatları eğitimi (yüksekokul) mezunu birisinden böyle bilgileri de almak çok neşeli oluyor "caaaaaanım".
Gerçi etrafta imla kurallarından bihaberken yazarlığa soyunan hayli "yüksek ilkmektep" mezunu var ki bunları da faş etmek boynumuzun borcudur...
El mi yaman bey mi yaman görelim bakalım...
DERSİMİZ BAŞLIYOR: "FONETİK" KELİMESİNİN ANLAMI
(AL SANA EĞİTİMCİ)
Kerameti kendinden menkul "uzman eğitimci" ve dahi aşırmacı Elazığlı Sırrı Er, "fonetik" kelimesinin anlamı konusunda bikarar. Ayrıca "yazım" kelimesinin anlamını da bilmiyor.
İşte ispatı:
1- "Fonetik, Fransızca bir kelime, phonétique.
Ses bilgisi, yazım..." (14.09.2014, tr-tr.facebook.com)
2- "Her dilin olduğu gibi Türkçenin de birtakım ses bilim (fonetik) kuralları bulunmaktadır." (Temel Konuşma Teknikleri ve Diksiyon, Hayat Yayınları, s. 26)
Bakalım gerçekler neymiş:
Yazım: "Bir dilin belli kurallarla yazıya geçirilmesi, imla."
Fonetik: "Ses bilgisi."
Ses bilimi: "Sözlü dilde, anlam ayrımı oluşturan yakın ses birimlerini, dil yapısı bakımından inceleyen dil bilimi kolu, fonoloji."
BUNLAR DA KISA KISA
* National Geographic Channel, erkek iç spiker, 27.12.2006/22.56: "Küba´yı koruyan misiller (İng. "Missile")...", "... balistik misil alanı..."
Çevirmeniniz yetersiz olunca, "missile"nin Türkçe karşılığı olan "füze"yi, "misil" yapar, çıkar işin içinden. Hem belgesel kanalı olacaksınız...
* Hıncal Uluç, Sabah, 04.04.2018: "Santrallerin hepsinin toplam ürettiği elektriğin...", "Akkuyu Nükleer Santralı'nın temelini Erdoğan..."
Santral kelimesine ulanacak sesli harf konusunda tutarsız!
Doğrusu: santrali, santrale...
PİLİÇ OSMAN'IN AYAKKABILARI
İstanbul'un meşhur Osmanlarından (diğerleri Onbir Osman, Sülün Osman, Papelci Osman, hepsi ile tanıştım.) Piliç (önceleri Piç) Osman, elinde İtalyan mecmualarından kestiği ayakkabı fotoğrafıyla Beyoğlu'nda ısmarlama ayakkabı yapan meşhur Zoto'ya gider, kendi ayakkabı kalıbını bırakarak bir çift ayakkabı sipariş eder. Pazarlık sonucunda 350 liraya anlaşılır ve 25 lira kaparo bırakarak sipariş fişini alır.
Aynı işlemler Karaköy Tünel'deki Atlas Kundura'da da uygulanır ve oradan da aynı şartlarda anlaşarak sipariş fişini alır.
Teslim süresini bir iki gün geçtikten sonra Piliç, Beyoğlu Baylan Pastanesi'nde elmalı pastasını yerken garsona talimat vererek ayakkabının sağ tekini prova için almasını söyler. Tek ayakkabı gelince "Garsona ben gideyim de öbür tekini alayım" diye pastaneden ayrılır. Geze geze Tünel'e iner.
Aynı işlem Karaköy Baylan Pastanesi'nde oturup milföyünü yerken Tünel'de de uygulanır ve diğer teki tabii ki sol tekini ister.
Ayakkabı gelince işlem tamamdır. Elinde bir çift ayakkabıyla Büyükada'ya yollanır.
Piliç Osman müşterimizdi ve Demokrat Parti yöneticileri ile sok sıkı fıkıydı.(Suzan Sözen, falan filan)
Polonezköy'de oturan Bronça Riji'nin, torunu yaşındakı kızıyla evlendi. Evliliği çok kısa sürdü.
Sevdiği yemekler: Çerkez tavuğu, fasulyeli pilav ve tel kadayıfıydı.
BUGÜN TÜRKÇE İÇİN NE YAPTINIZ?
Saygılarımla,
Hüseyin Movit
Türkçe Gönüllüleri-Dil İzleme Grubu Kurucu Başkanı/Eleştirmen
YORUMLAR
Medyaloji Yazarları
Medyada gündem belirleme…
