Hüseyin MOVİT

 CÜMLE DEĞİŞTİ AMA

Elazığlı Sırrı Er, aşırdığın "Solunumun önemine böylece değindikten sonra" cümlesini "Solunumun önemini belirttikten sonra" yaptın ama yine enselendin.
(Temel Konuşma Teknikleri ve Diksiyon, Hayat Yayınları, s. 35)

İŞTE AŞIRMA
Köftehor yine yapmış yapacağını.
Bu seferki aşırma Cahit Kavcar'dan.
İşte aşırılan parağraf:
"Görülüyor ki her derste olduğu gibi ilköğretimden üniversiteye kadar dil eğitiminde de en büyük görev öğretmene düşüyor. Özellikle ilk ve orta öğretimde. Aslında dil kusurlarına yalnızca Türkçe öğretmenlerinin ve öğretim elemanlarının değil, ders veren herkesin dikkat etmesi gerekir. Bu nedenle, öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimleri büyük önem taşımaktadır. Hele Türkçe öğretmenlerinin hem kendilerini çok iyi yetiştirip eksik yanlarını gidermeleri, hem de öğrencileri iyi eğitmek için yorulup usanmadan çaba göstermeleri şarttır. Bu konuda öğretmen yetiştiren kurumlara da büyük görevler düşüyor." (www.sirrier.com.tr/dil-egitiminde-ogretmen-etkisi/)

Prof. Dr. Cahit Kavcar'ın yazısından aşırıvermiş. (dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/514/6381.pdf)

Köftehoru, profesörlerden aşağısı kurtarmaz. Gördü mü kaçırmaz!

KÜLTÜR FAKİRİ
Annem terbiyeli davranın diyor. (Müge Anlı, atv, 16.05.2016/11.12)
Peki bu cümleyi kim kullandı?
"Dün yediğin hurmalar bir yerini tırmalar." (Müge Anlı, Tatlı Sert, atv, 29.04.2010)
Ele verir talkını...

NEYMİŞ? Müge Anlı, ana dilinde birçok kelimeyi telaffuz edemezken bakın Volswagen'i nasıl seslendiriyor: folksvagın. (atv, 22.10.2016)
Ana diline göstermediği özeni Almanca telaffuzda gösteriyor Nerede ana diline özen?

NEYMİŞ? Annesini aramak için Müge Anlı'ya gelen 27 yaşındaki lise terk Uğur o kadar güzel cümleler kuruyor ki sunucu bile hayret ediyor! (atv, 15.06.2016)
Arif Verimli ve Rahmi Özkan genci bu konuda tebrik ediyor. Umarım Müge Anlı konuşmadan gerekli dersi almıştır!

KULAK TIRMALAYAN TELAFFUZ
Sayın Bahçeli "-da, -de" eklerini uzatıyor. Bu da kulak tırmalıyor: "10 Temmuzdaaki..." (atv, 17.06.2016/19.10)

DİL ZÜPPELERİ Medyamız trekking diye diye TDK da, Güncel Türkçe Sözlük'e almış ve "bakınız doğa yürüyüşü" demiş çıkmış işin içinden! Züppelik parayla değil sırayla...

HORR
Müge Anlı: Üç tane çocuk şeker çalmak için kapıyı çaldı Kayser'de. (atv, 08.06.2016/10.23)
1. yanlış: İnsanlardan taneyle bahsedilmez
2. yanlış: Çocuklar şeker çalmak için değil istemek için kapıyı çaldılar.

DUYDUĞUNU ANLAMIYOR
Müge Anlı, "Yağın pasın içinde çalışıyorum" diyen kişinin ne dediğini, iki kere duymasına rağmen anlamıyor ve Arif Verimli'nin açıklaması üzerine "anladım" diyor. (atv, 05.06.2014/1150)
Rahmetli Tekin Akmansoy, Beyaz TV'deki bir konuşmasında, "Ekrana/mikrofona çıkacak sunucuların, önce Kulak Boğaz Burun doktorları ile Dişçilere muayene ve tedavi olmalarını" öneriyordu.
Müge Anlı'yı dinleyenler, ustanın ne kadar haklı olduğunu gördü.

TÜRKÇE SÖZLÜK'TE BULAMADIK
Türk Dil Kurumu'nun Türkçe Sözlük'ünde, "Bir cevherin içerisinde bulunan metal miktarını belirtmek amacıyla kullanılan bir terim" anlamındaki "tenör" kelimesini bulamadık.

SPİKERLERE Yanlış: Türkî Cumhuriyetler Doğru: Türk Cumhuriyetleri Özbeöz Türk olan olan topluluklara Türkî demek şeytanlığının mimarı,Nikolay İlminski adındaki adındaki görevlidir (1850) Türkî, Türkçe konuşan demektir Türkî demekle "Onlar Türkçe konuşan Rus Cumhuriyetleri mensupları denilmek isteniyordu! İnternet'teki 77.100 site "Türkî Cumhuriyetler" hatasına ortak olmuş!

TV HABERLEREİNİN ÖKÜZLEŞMESİ
"Televizyonda haberin 'öküzleşmesi'
Başlığımızın esin kaynağı, iletişimbilimci Hakan Ergül’ün değerli çalışması ‘Televizyonda Haberin Magazinelleşmesi’ni (İletişim, 2000) de bu vesileyle tekrar hatırlatıp okunmasını önerelim. Ergül’ün kitabı, 1990’ların medyatik Türkiye’sinde habercilikteki ‘magazinel’ dönüşümü inceler. Bugünkü ‘öküzleşme’yi anlamak, o günkü magazinelleşmeyi dikkate almadan olanaksız...
(Acı not: Başlığımdaki, okurun ilgisini çekmeye yönelik ‘öküzleşme’ metaforuyla ben de hayvanlara haksızlık ediyorum, farkındayım. Maalesef biz de ‘bir tık uğruna’ türcülük üretiyoruz burada! Affola!..) (Tayfun Atay, Radikal, 29.08.2013)

ŞÜKRÜ SARACOĞLU'NUN YAŞAM ÖYKÜSÜ'NDEN:
Ve koyu Fenerbahçeli olmasına karşın kızını ezeli rakip Galatasaray’ın yüzme takımına yazdırmaktan geri durmayan bir sporsever…· (Gürkan Hacır, Efe Başvekil, Remzi Kitabevi-2006)

İşte gerçek bir sporsever.

EKRAN POLİSİ'NDEN:
Hüseyin Movit'in yolladığı bir e-postayı bugün yayınlamak istiyoruz. 'Ali Uras'la Bir Anı'yı herkes okumalı:
'1950'li yıllar. Spor ve Sergi Sarayı'nda kıyasıya bir şampiyonluk mücadelesi. Galatasaray ve Fenerbahçe kozlarını paylaşmakta. Maç esnasında Fenerbahçeli ya Sacit Seldüz ya da Altan Dinçer sakatlanmış ve oyun durmuştur. Galatasaray'ın Kaptanı Ali Uras, o zamanlarda da ünlü cerrahtır. Olaya hemen müdahale ederek rakip basketbolcunun oyuna devam etmesini sağlamıştır. Sonuçta Fenerbahçe maçı kazanarak şampiyonluğu alır. Böyle bir olayı bugün düşünebiliyor musunuz? Maazallah.' (Burhan Ayeri, Aksam, 12.05.2012)

DİL YÂRESİ'NDEN :
«Sevgili Üstadım, diyor Hüseyin Movit dostum. Önsöz'ün eski adı mukaddime değil mi?» Pazar günkü yazıda ben, mukaddime yerine mukaddeme imlasını tercih etmiştim, onu işaret ediyor; anlam yanlışlığı değil, söz konusu olan. Daha çok mukaddime diye yazıldığını biliyorum, belki de ben de öyle yazmışımdır. Bu sefer, dur Ömer Asım Bey'e bir bakalım, dedim. Ben mümkün mertebe onun imla kılavuzuna uymaya çalışırım. Diğer sözlük ve kılavuzlarda üç tercihe de rastlayabilirsiniz. 1. Mukaddeme yazanlar (Ömer Asım gibi). 2. Mukaddime yazanlar. 3. Birini seçerken diğerine de göndermede bulunanlar. (Hakkı Devrim, Radikal, 09.01.2008)

BUGÜN TÜRKÇE İÇİN NE YAPTINIZ?
Saygılarımla,
Hüseyin Movit
Türkçe Gönüllüleri-Dil İzleme Grubu Kurucu Başkanı/Eleştirmen

Eleştirilen kişilerin cevap hakkı vardır!
www.ignelifici.com
www.delikanlisozluk.com