İş dünyasında dijitalleşme, meslekleri dönüştürüyor...

Şirket tarafından yayınlanan raporda; Türkiye’de 2030’a kadar 7.6 milyon işin kaybolacağı tahmin edilirken, 9 milyon yeni işin ise ortaya çıkacağı öngörülüyor.

Raporda, Türkiye’de 2030 yılına kadar mesleklerde gerçekleşecek olan dönüşümler sonucunda 7.6 milyon mesleğin ortadan kaybolacağı öngörülürken 9 milyon yeni iş kolunun da ortaya çıkacağı tahmin ediliyor. Enstitü’ye göre dijital teknolojilerin benimsenmesi ekonomik büyümenin en önemli kaynağı. Araştırmalara göre, 2030 yılına kadar potansiyel verimlilik artışının %60’ı bu alandan kaynaklanacak. Türkiye’nin de içinde bulunacağı bu durumda; otomasyon, yapay zeka ve dijital teknolojilerin ülke ekonomisini güçlendirme potansiyeli de bulunuyor.

OTOMASYON İLE DAHA İYİ BİR YAŞAM SEVİYESİ

Teknolojilerin, sadece insanların yapabileceğini düşündüğümüz işleri yapmakla kalmadığı, aynı zamanda bu işleri her geçen gün insanlardan daha iyi yapabildiği yeni bir dijital çağın eşiğindeyiz. Araştırmalar, küresel ölçekte mevcut otomasyon, yapay zekâ ve dijital teknolojilerin benimsenmesinin dünya ekonomisinin %50’sini etkileyebileceğini gösteriyor. Bu oran 1.2 milyar çalışana ve 14.6 trilyon dolar maaş ödemesine denk durumda. Otomasyon; iş yerlerindeki tehlikeleri azaltabiliyor, konut maliyetlerini düşürebiliyor ve tüketicilere sayısız fayda sağlayabiliyor. Ayrıca mesleki memnuniyeti artırırken işgücünü de daha esnek hale getirebiliyor. Aynı zamanda, artan verimliliğin kısa süre içinde birçok olgun ekonomide büyümenin lokomotifi haline gelme ihtimali var.

DİJİTAL TEKNOLOJİLERİN YAŞAMA ETKİSİ ARTIYOR

Gelişen teknoloji ve değişen ihtiyaçlarla birlikte yaşanan sosyal değişimler tüketim artışını beraberinde getiriyor. Söz konusu değişimlerin, Türkiye’nin bugünkünden daha yüksek seviyede hizmet odaklı bir ekonomiye sahip olmasına ortam hazırlamayacağı tahmin ediliyor. İnsanlar daha fazla tüketim, yeme-içme ile sanat/spor aktivitelerine ve seyahat etmeye yöneliyor, yaşlanan nüfusla birlikte sağlık ve bakım hizmetlerine olan talep artıyor. Aynı zamanda, dijitalleşme ve elektronik ticaret ile birlikte ürün ve hizmetlere ulaşım kolaylaşırken bunun yanında, daha küçük işletmeler ve küçük girişimciler ürünlerini daha geniş müşteri tabanına ulaştırarak hızla büyüyor. Bütün bu değişimler, verimliliğin artması ve yeni hizmetlere olan talebin tetiklenmesi ile birlikte ekonominin güçlenmesini destekliyor. 

İŞ GÜCÜ İHTİYACI 33 MİLYON OLACAK

Türkiye’de mesleklerin sadece %2’sinin tamamen otomasyonu mümkün ancak her 10 meslekten 6’sının %30 oranında otomatize edilebilir aktiviteleri bulunuyor. Otomasyona direnci daha düşük olan meslek aktiviteleri öngörülebilir fiziksel aktiviteler ile veri toplama veya işleme aktiviteleri. İnsanlarla iletişimin, insan yönetiminin ve uzmanlığın gerekli olduğu aktiviteler ise otomasyona karşı daha dirençli. Otomasyon, yapay zekâ ve dijital teknolojilerin birçok sektörde işleri dönüştürerek daha çok sayıda yeni iş yaratması bekleniyor. Türkiye’de 2030’da yaklaşık 33.3 milyonluk bir işgücü ihtiyacı olması öngörülüyor. Otomasyon ve dijitalleşmenin verimlilik ve ekonomik büyüme üzerindeki etkileri sayesinde 2030’a kadar 8.9 milyon yeni iş oluşabileceğini öngörülüyor. Başta teknolojiyle ilgili alanlar olmak üzere şu anda mevcut olmayan mesleklerde tamamı yeni 1.8 milyon iş yaratılabilecek.

İŞGÜCÜ YETENEK DÖNÜŞÜMÜ İÇİN ÖNEMLİ

Türkiye’nin yetenek dönüşümünü gerçekleştirebilmek için işgücünde bulunan 21.1 milyon kişinin mevcut mesleğine devam ederken teknolojiden yararlanarak yeni yetkinlikler geliştirmesi gerekecek. Bu kişilere ek olarak otomasyon ve dijitalleşmenin etkisi 7.6 milyon çalışan üzerinde daha fazla görülecek. Bu grup içerisinde 5.6 milyon kişinin farklı yetkinlikler geliştirerek rolünü değiştirmesi ve 2 milyon kişinin farklı sektörlerde çalışmak ya da yeni meslekler edinmek için yetkinlikler kazanması gerekecek. 

SOSYAL YETKİNLİK VE TEKNOLOJİ GELİŞMELİ

Gelecekteki yetkinlikler; fiziksel yetkinlikler, temel yetkinlikler, ileri seviye bilişsel yetkinlikler, sosyal yetkinlikler ve teknoloji yetkinlikleri olmak üzere 5 ayrı kategori altında inceleniyor. Türkiye’deki çoğu sektörde en çok teknoloji yetkinlikleri ve sosyal yetkinliklere olan ihtiyacın artması bekleniyor. Öte yandan veri girişi ve ekipman işletme/kullanma gibi yetkinliklerde otomasyon kullanımı daha kolay olduğu için temel yetkinlikler ve fiziksel yetkinliklerin çoğu sektörde azaldığı görülüyor. 2030 yılında, öngörülen yetenek dönüşümü gerçekleştiği takdirde, en büyük yetkinlik değişiminin %63 oranı ile teknoloji yetkinliklerinde gerçekleşmesi bekleniyor. Sosyal yetkinliklerde %22 oranında, ileri seviye bilişsel yetkinliklerde %7 bir artış beklenirken, temel yetkinliklerin ve fiziksel yetkinliklerin, sırasıyla %10 ve %8 oranında daha az kullanılması öngörülüyor.

PAYDAŞLAR HAREKETE GEÇMELİ

Şirketler, birlikler, kamu kurumları, eğitim kurumları ve bireyler başta olmak üzere raporda tüm paydaşların otomasyon, yapay zekâ ve dijital teknolojilerin getirdiği faydalardan yararlanmak ve zorlukların üstesinden gelmek için harekete geçmesi gerektiği belirtildi. Paydaşların her birinin neler yapması gerektiği şöyle anlatıldı: Lider şirketler stratejik işgücü planlaması için çalışmalar yapmalı ve yetenek dönüşümü ile ilgili yol haritasını hazırlamalı.

Kamu, ülke genelinde stratejik işgücü planlaması yaparak önceliklerini ve vizyonunu çizmeli. Eğitim sistemi, gerekli olacak yetkinlikleri karşılamak için okul müfredatını yenilemeli. Bireyler, kariyerleri boyunca yetkinliklerini güncelleyerek kendi öğrenim yolculuklarını sahiplenmeli.