İnsan mı robot mu, nasıl anlayacağız?
İnternet üzerinden yazıştığımız hatta konuştuğumuz müşteri temsilcisinin, gerçek bir insan mı yoksa bir algoritma ürünü mü olduğunu anlamak, daha şimdiden zorlaştı bile.
İnsan ile yapay zekaya sahip ve insani özelliklerle donatılmış bir robotu, birbirinden tek kelimeyle ayırmamız gerekseydi, hangi sözcük insanı tanımlamaya en uygun olurdu?
Henüz insanı robottan ayırmak kolay…
Ancak giderek daha akıllı hale gelen ve insana benzeyen robotları gelecekte insandan, daha doğrusu insanı robottan ayırt etmenin yolunu bulmak gerek.
Aksi halde sapla saman birbirine karışır…
İnternet üzerinden yazıştığımız hatta konuştuğumuz müşteri temsilcisinin, gerçek bir insan mı yoksa bir algoritma ürünü mü olduğunu anlamak, daha şimdiden zorlaştı bile.
Vaziyet buralara gelince bilim insanları da, bu konuda araştırmalara başladı…
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü araştırma ekibinden John McCoy, makine zekasını insan zekasından ayırt etmede, 1950'de İngiliz bilim adamı Alan Turing tarafından geliştirilen bir testin kullanılabilmesi üzerine kafa yoruyor.
Dikkat edin, 1950’de geliştirilen…
Buna göre, her bir hakeme bilgisayar üzerinden standart bir sohbet arayüzü açılıyor. Hakemin, yazılı sohbeti gerçek bir insanla mı yoksa yapay zeka ile donanımlı bilgisayar programı ile mi yaptığını bilmeden, tahminde bulunması gerekiyor. Bot sohbet belli sayıda hakemi ikna edebilirse, Turing testini geçmiş oluyor.
İnsana özgü olabilecek kelimeler…
McCoy ve ekibi ise bu testte bir tek kelimenin belirleyici olup olamayacağı üzerinde çalışıyor.
Araştırmanın sonuçları, Deneysel Sosyal Psikoloji Dergisi'nde yayımlandı.
İlk deneyde McCoy ve çalışma arkadaşı Tomer Ullman, bin kişiden sadece insana özgü olabilecek bir kelime önermelerini istedi ve ortaya çıkan kelimelerin ortak yanını bulmaya çalıştı.
İlk 10'a giren kelimeler ve önerenlerin sayısı şöyleydi:
Sevgi (134)
Şefkat (33)
İnsan (30)
Hoşnut etmek (25)
Merhamet (18)
Empati (17)
Duygu (14)
Robot (13)
İnsanlık (11)
Canlı (9)
Katılımcıların yüzde 13.4’ü yüzbinlerce olasılık içinden "sevgi" kelimesini seçmişti. İlk dörde giren kelimelerin toplamdaki payı ise yüzde 25'e yaklaşıyordu.
McCoy ve Ullman daha sonra yaptıkları ikinci deneyde, ilk deneyde ortaya çıkan kelimeleri diğer insanların nasıl değerlendirdiğini anlamaya çalıştı.
En fazla dile getirilen kelimelerden farklı kombinasyonlarda ikili gruplar oluşturup (insan ve sevgi gibi) diğer deneklerden, hangisinin insan ve hangisinin bilgisayar tarafından önerildiğini tahmin etmelerini istediler.
İkinci deneyde de ilkinde olduğu gibi "sevgi" kelimesinin insana en çok yakıştırılan kelime olduğunu gördüler.
Kayahan üstad, yıllar önce boşuna yorumlamamış:
“Yolu sevgiden geçen herkesle bir gün bir yerde buluşuruz.”
